Chúng ta dùng tiền hàng ngày, sử dụng nó để mua hoặc thuê nhà, trả tiền học phí, trả tiền đi lại, mua sắm, ăn uống, mua xe hơi, vui chơi,… Những đã bao giờ bạn thắc mắc tại sao tiền lại là thước đo giá trị cho mọi thứ như vậy hay đã bao giờ tự hỏi, tiền Việt Nam được in ở đâu chưa?
Tiền là gì? Chất liệu in tiền
Tiền định danh là tiền tệ do chính phủ phát hành. Tiền là vật giá có tính thanh khoản cao nhất được sử dụng để trao đổi hàng hóa, dịch vụ, là chuẩn mực để so sánh giá trị hàng hóa, dịch vụ,… được nhà nước phát hành.
Tiền là một tài sản lưu động được sử dụng trong việc giải quyết các giao dịch. về kinh tế, mỗi chính phủ sẽ có hệ thống tiền riêng. Ngoài ra, hiện nay, tiền điện tử cũng đang phát triển để tài trợ và trao đổi các giao dịch quốc tế trên toàn thế giới.
Tiền hoạt động dựa trên sự chấp nhận chung về giá trị của nó trong nền kinh tế chính phủ và quốc tế thông qua ngoại hối. Giá trị hiện tại của tiền tệ không nhất thiết phải xuất phát từ vật liệu được sử dụng để sản xuất tiền giấy hoặc tiền xu. Thay vào đó, giá trị của tiền bắt nguồn từ sự sẵn sàng đồng ý với giá trị được hiển thị và sử dụng trong các giao dịch tương lai.
Trước khi phát hành tiền, con người sẽ tiến hành trao đổi hàng hóa và dịch vụ bằng cách dựa trên nhu cầu, mang hàng hóa mình sẵn có để đổi lấy một hàng hóa khác. Tuy nhiên, hình thức trao đổi này lại không cung cấp khả năng chuyển nhượng, thậm chí rất khó để giao dịch. Nếu tiền không tồn tại, thế giới sẽ sống trong một nền kinh tế trao đổi, thậm chí, khi có nhu cầu về mặt hàng nào đó, bạn phải tìm được người có nhu cầu đối với mặt hàng bạn đang có để trao đổi. Điều này có thể khiến hàng triệu, hàng tỷ người không thể tìm đúng người mà mình muốn giao dịch. Vì vậy, sự ra đời của tiền đóng vai trò như một hình thức giao dịch hiệu quả, công bằng, dễ dàng hơn.
Các chất liệu in tiền hiện nay
Gần 30 năm qua, tiền Việt Nam được phát hành dưới nhiều chất liệu khác nhau: Kim loại, cotton, polymer. Năm 1991, đồng tiền cotton mệnh giá nhỏ nhất được ra đời là tờ 100 đồng. Hiện nay, đồng tiền này hầu như đã không còn được lưu thông. Năm 2013, Ngân hàng Nhà nước đã chính thức ngừng lưu thông loại tiền cotton mệnh giá 10.000 đồng và 20.000 đồng. Đến nay, có 4 mệnh giá tiền cotton vẫn còn lưu thông đó là tờ 500 đồng, 1.000 đồng, 2.000 đồng, 5.000 đồng.
Tiền Polymer là hình thức tiền được lưu thông rộng rãi nhất hiện nay với khả năng an toàn tốt hơn hẳn so với tiền cotton. Tờ tiền polymer được phát hành đầu tiên là 50.000 đồng và 500.000 đồng.
Loại tiền hiện đại nhất hiện nay là tiền điện tử, đó là một loại tiền kỹ thuật số (chỉ tồn tại dưới dạng điện tử). Một số loại tiền điện tử hiện nay có thể kể đến như Bitcoin và Ethereum.
Chất liệu tiền giấy
Tiền cotton (tiền giấy) không phải là làm từ loại giấy thông thường vì khả năng hấp thụ nước dễ dàng, nhanh hỏng. Thay vào đó, tiền giấy sẽ được sử dụng khoảng 80% cotton (hay sợi bông), đôi khi được trộn với sợi dệt.
Tiền polymer
Tiền Polymer có cấu tạo 3 lớp: lớp phim, lớp giấy nền, phủ mờ và vecni. Hiện nay, tiền polymer là loại tiền duy nhất có yếu tố chống giả đặc trưng sử dụng công nghệ cao để cài hình ẩn.
Tiền Việt Nam được in ở đâu?
Tiền sẽ được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành và công nghệ in tiền là bí mật riêng của mỗi quốc gia.
Việt Nam là quốc gia thứ 23 đưa tiền polymer vào lưu thông. Đến nay, các mệnh giá được lưu hành là 10.000 đồng, 20.000 đồng, 50.000 đồng, 100.000 đồng, 200.000 đồng, 500.000 đồng.
Theo Thông tư số 23/2009/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, việc in, đúc tiền sẽ được thực hiện theo hợp đồng giữa Ngân hàng Nhà nước và nhà máy in, đúc tiền trên cơ sở các tiêu chuẩn kỹ thuật được Thống đống Ngân hàng Nhà nước phê duyệt. Vì vậy, ngân hàng Nhà nước chính là chủ sở hữu tác giả đối với các mẫu tiền đang lưu thông hiện nay.
Nhà máy in tiền Việt Nam sẽ phải đúc tiền, in theo hợp động với Ngân hàng Nhà nước, không được sử dụng vật tư in để sản xuất sản phẩm khác. Theo Thông tư, hệ thống máy tính, mạng máy tính nội bộ dùng để thiết kế, chế bản tin, tạo khuôn đúc tiền sẽ được quản lý nghiêm ngặt về đối tượng sử dụng để tránh trường hợp sử dụng, sửa đổi, sao chép, kết xuất thông tin,…
Hiện nay, tiền Việt Nam được in ở Nhà máy in tiền Quốc gia nằm trên phố Phạm Văn Đồng, Hà Nội.
Về công nghệ, toàn bộ thiết bị đúc tiền, in tiền đều sử dụng được cho in tiền polymer.
Cùng với sự phát triển của các nền kinh tế, tiền ngày càng khẳng định trở thành công cụ không thể thiếu để thực hiện các quan hệ kinh tế không chỉ phạm vi quốc gia. Tiền vừa thể hiện được thước đo giá trị hàng hóa, được sử dụng làm phương tiện thanh toán, trao đổi, tích lũy, giúp nền kinh tế ổn định, bền vững.